Informatorium - Mateusz Kubicki, Piotr Pliszka – Szpęgawsk : miejsce niemieckich zbrodni na Pomorzu w 1939 roku

Mateusz Kubicki, Piotr Pliszka

Szpęgawsk
Miejsce niemieckich zbrodni na Pomorzu w 1939 roku
Przewodnik

Wydawcy:
Muzeum Stutthof w Sztutowie.
dla Oddziału – Muzeum Piaśnickie w Wejherowie 

Wejherowo 2019

Sygnatura SIRr VIb/8-80

Las Szpęgawski położony jest 7 km od Starogardu Gdańskiego.

W miejscu tym spoczywa 7000 ofiar masowych morderstw dokonanych na obywatelach polskich przez Niemców od września do grudnia 1939 roku.

Ofiarami były osoby związane z umacnianiem polskości na terenie Pomorza Gdańskiego – księżą, nauczyciele, właściciele przedsiębiorstw i dużych gospodarstw rolnych, członkowie organizacji patriotycznych, harcerze, urzędnicy.

Byli oni mordowani w ramach akcji „Unternehmen Tannenberg” i „Intelligenzaktion”.

Wielu z zamordowanych pochodziło z Kociewia z powiatów Starogard Gdański i Tczew.

Drugą grupę stanowiły osoby z zaburzeniami psychicznymi, które również w ramach akcji T-4 były masowo zabijane.

Ofiarami byli miedzy innymi pacjenci szpitala psychiatrycznego w Kocborowie.

Egzekucje dotknęły również ludność żydowską.

Jesienią 1944 roku Niemcy postanowili zatrzeć ślady swojej zbrodni.

Mogiły z zastrzelonymi zostały otwarte, a ich ciała spalone.

Autorzy publikacji opisali dokładnie 39 masowych grobów.

Do publikacji dołączono również wybrane biogramy ofiar zbrodni.

Piaśnica
Miejsce niemieckich zbrodni na Pomorzu w 1939 roku 
Przewodnik

wstęp Monika Tomkiewicz
opracowanie redakcyjne tekstów Mirosław Odyniecki, Janosz Józefczyk
opracowanie biogramów Mateusz Ihnatowicz

Wydawca:
Muzeum Stutthof w Sztutowie
dla Oddziału Muzeum Piaśnickiego w Wejherowie

Wejherowo 2017

Sygnatura SIRr VIb/8-79

Piaśnica położona jest 10 km od Wejherowa.

W Lasach Piaśnickich Niemcy popełnili największa na Pomorzu zbrodnię w 1939 roku.

Od października do grudnia trwały w Lasach Piaśnickich systematyczne egzekucje.

Ofiarami Niemców byli Polacy i Żydzi.

Aresztowania miały miejsce już od 1 września 1939 roku według przygotowanych wcześniej list proskrypcyjnych.

Obejmowały m.in. księży, nauczycieli, kupców, działaczy politycznych, społecznych i oświatowych z całego Pomorza.

Więźniów na egzekucje dowożona z Gdyni, Wejherowa, Pucka, Gdańsk, Sopotu, Tczewa, Kartuz.

Wśród ofiar znalazły się również osoby chore psychicznie.

Organizowano również transporty z Niemiec Polaków, którzy przed wojną zamieszkiwali w Rzeszy.

Akcją rozstrzeliwania kierowali szef gdyńskiego Gestapo i szef gdyńskiej policji.

Pluton egzekucyjny złożony z funkcjonariuszy SS liczył każdorazowo od 40 do 60 osób.

Ofiary były zabijane z odległości pół metra strzałem w tył głowy.

Liczbę zamordowanych szacuje się na 12-14 tysięcy.

W 1944 roku Niemcy wykopali zwłoki ofiar i spalili ciała zabitych, chcąc zatrzeć ślady zbrodni.

Do wykopywania i palenia ciał Niemcy zmusili więźniów Obozu Koncentracyjnego Stutthof, których następnie wszystkich zamordowali.

W przewodniku po „Piaśnicy  – miejscu niemieckich zbrodni na Pomorzu w 1939” roku opisano 26 zbiorowych mogił.

Opublikowano też kilka wybranych biogramów ofiar.

Opisano znajdujące się na miejscu kaźni pomniki upamiętniające zamordowanych.