Next Page
Zasłużeni lekarze toruńscy we wspomnieniach
Sylwetki wybrane
Redakcja naukowa:
Waldemar Jędrzejczyk,
Sławomir Badurek
Wydawnictwo Adam Marszałek
Toruń 2018
Sygnatura SIRr IIIA/110b
Lekarze odegrali w historii Torunia wyjątkową rolę.
Zasłużyli się mieszkańcom miasta nie tylko swoją wiedzą medyczną i fachowymi umiejętnościami.
Wielu z nich było oddanymi działaczami społecznymi i narodowymi.
Dzięki inicjatywie Lecha Bieganowskiego i Waldemara Jędrzejczyka w 2016 roku wydano I tom wspomnień o nietuzinkowych lekarzach toruńskich.
Pisaliśmy o nim na blogu.
Zasłużeni lekarze toruńscy we wspomnieniach. Wybrane sylwetki z XIX i XX stulecia
Obecnie dzięki wysiłkowi Waldemara Jędrzejczyka i Sławomira Badurka powstał II tom wspomnień.
Wykorzystano również materiały zebrane przez nieodżałowanego Lecha Bieganowskiego.
Nie jest to zbiór suchych biogramów.
Wspomnienia o wybitnych lekarzach zostały spisane przez ich bliskich, przez przyjaciół lub przez wychowanków.
Takie opracowanie ukazuje pełnię osobowości lekarzy, barwne informacje o ich działalności, anegdoty, emocjonalne refleksje, które nigdy nie znajdą się w zwykłej nocie biograficznej.
We wspomnieniach przybliżono sylwetki lekarzy czynnych przede wszystkim po II wojnie światowej.
Książka zawiera 15 szkiców biograficznych:
- Mikołaj Kopernik
- Otton Andrzej Steinborn
- Lech Bieganowski
- Jerzy Matyjek
- Zygmunt Kowalewski
- Anna Wyrowińska
- Krystyna Renata Manthey
- Bolesław Osuch
- Sława Olga Osuchowa
- Zygmunt Zbucki
- Gerhard Lemmel
- Włodzimierz Polak Chmielewski
- Jan Laskowski
- Maria Krystyna Mordawska
- Alfred Arendt


Maria Biedermann-Kowalewska
Witold Kowalewski
W kręgu wspomnień
Toruń 2017
Sygnatura SIRr XXXIIc/27

Witold Kowalewski poświęcił publikację swoim rodzicom.
Książka jest kroniką dwóch rodzin Biedermannów i Kowalewskich.
Bohaterką książki jest Maria Irena Biedermann-Kowalewska oraz jej mąż dr Zygmunt Kowalewski.
Część I zawiera wspomnienia z okresu okupacji Marii Biedermann-Kowalewskiej.
Okupację spędziła w Warszawie.
Została zaprzysiężona i otrzymała konspiracyjny pseudonim „Myszka”.
Brała udział w powstaniu warszawskim.
Przedstawione zostało poza tym dzieciństwo bohaterki oraz jej losy w okresie powojennym.
Stworzyła pierwszą w regionie pracownię bakteriologiczną i mikrobiologiczną przy Szpitalu Obserwacyjno-Zakaźnym w Toruniu.
W 1987 roku otrzymała odznakę „Zasłużony dla Torunia”.
Część druga poświęcona jest osobie Zygmunta Kowalewskiego.
Dr Zygmunt Kowalewski po wojnie pracował w Szpitalu Miejskim w Toruniu na oddziale neurologii.
Był doskonałym diagnostą.
Był też lekarzem zakładowym PZWANN.
Kierował także Przychodnią Specjalistyczną przy ul. Uniwersyteckiej.
Był również adiunktem z Zakładzie Neurofizjologii UMK.
Był wielokrotnie nagradzany i odznaczany.
Ale najbardziej cenił przyznane przez samorząd lekarski odznaczenie „Pro Gloria Medici”.

Kubicki Mateusz
„Kapitan ostatni opuszcza swój statek…”
Życie i śmierć dr. Józefa Władysława Bednarza (1879-1939)
Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. Oddział w Gdańsku
Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego
Gdańsk 2018
Sygnatura SIRr IIIB/Bednarz Józef
Zbrodnia Pomorska dokonana przez Niemców jesienią 1939 roku pociągnęła za sobą 30 tysięcy zamordowanych Polaków.
Wśród ofiar znalazło się ponad 1000 pacjentów szpitala psychiatrycznego w Świeciu.
Niemcy w imię czystości niemieckiej krwi mordowali osoby chore psychicznie i upośledzone zarówno na terenie Rzeszy jak i na obszarach podbitych.
Miało to chronić Niemców od wprowadzania do aryjskiej puli genetycznej cech uznanych przez hitlerowców za niepożądane.
Była to akcja „T-4”.
Chorych do zabicia wskazywali niemieccy lekarze, którzy służyli nie medycynie, ale higienie rasy i eugenice.
Józef Bednarz – dyrektor Krajowego Zakładu Psychiatrycznego w Świeciu – gdy zamordowano jego pacjentów, odmówił ukrycia się i ucieczki.
Wkrótce sam stał się ofiara kolejnej niemieckiej zbrodni w ramach „Intelligenzaktion” – czyli wymordowania przedstawicieli polskiej inteligencji.
Został wywieziony do miejscowości Grupa, rozstrzelany i pochowany w jednym z masowych dołów śmierci.
Biografia Józefa Bednarza opisuje całe jego życie od narodzin w Gruzji w 1879 roku.
Dowiemy się o jego działalności w organizacji Bojowej PPS i współpracy w przygotowywaniu zamachów bombowych na przedstawicieli caratu,
Przeczytamy o przebiegu jego kariery zawodowej aż do objęcia w 1933 roku funkcji dyrektora szpitala psychiatrycznego w Świeciu.
Obszernie opisano dramatyczne wydarzenia z jesieni 1939 roku.
Autor przybliżył niemiecką politykę eksterminacji osób chorych psychicznie, jaka rozwijała się w Rzeszy od 1933 roku.
Po wkroczeniu Niemców do Świecia dr Bednarz pozostał w szpitalu i nadal opiekował się pacjentami.
Wkrótce przybyli do placówki niemieccy lekarze, ktorzy rozpoczeli w szybkim tempie realizację założeń akcji „T-4”
Jeszcze we wrześniu przeprowadzono egzekucję chorych, których rozstrzeliwano w okolicznych lasach.
Jako ostatnie zostały zamordowane dzieci – pacjenci oddziału dziecięcego.
Doktor Józef Bednarz został zamordowany 11 listopada 1939 roku na terenie żwirowni w Grupie.