Piotr Kowalski
Rynek Staromiejski w Toruniu i jego mieszkańcy w XIX w.
Zagadnienia socjotopografii
Seria: Biblioteka ToMiTo
Wydawnictwo Adam Marszałek
Towarzystwo Miłośników Torunia
Toruń 2010
Sygnatura SIRr VIII/T-159
Piotr Kowalski jest torunianinem i absolwentem Instytutu Historii i Archiwistyki UMK.
Jest laureatem Konkursu Towarzystwa Miłośników Torunia na najlepsze prace magisterskie i dyplomowe o tematyce toruńskiej.
Zakres chronologiczny analizowanej pracy obejmuje lata 1793 – 1920.
Badania nad socjotopografią Rynku Staromiejskiego polegają na analizie struktury zawodowej, narodowościowej i wyznaniowej mieszkańców rynku i właścicieli znajdujących się przy nim kamienic.
Autor opracowania postanowił ponadto odpowiedzieć na szczegółowe pytanie dotyczące procesu przekształcenia kamienic własnościowych na czynszowe.
Podstawę źródłową publikacji stanowią trzy rodzaje źródeł:
– spisy ludności z czasów Księstwa Warszawskiego,
– Seelenlisten – toruńskie księgi ludnościowe z pierwszej połowy XIX w.
– drukowane księgi adresowe z lat 1866-1919
W pracy znajdziemy wyjaśnienie zagadnienia numeracji parcel w obrębie Rynku Staromiejskiego.
Zapoznamy się również z budynkami użyteczności publicznej funkcjonującymi przy rynku.
W XIX wieku funkcję ten spełniał już nie tylko Ratusz, ale również Dwór Artusa, Główny Urząd Celny, Komendantura, Zbór Ewangelicki, Główny Urząd Poczty, hotel „de Sanssouci” i hotel „Trzy Korony”.
Ciekawie będzie również dowiedzieć się o pomnikach i tablicach znajdujących się na Rynku Staromiejskim.
Autor bardzo dokładne opisał kamienice mieszczańskie – ich mieszkańców i właścicieli.
Zamieścił informacje na temat kosztów życia, struktury majątkowej mieszkańców, cen nieruchomości i wysokości czynszów.
W końcu bardzo ciekawe są informacje na temat przedsiębiorstw rodzinnych działających przy Rynku Staromiejskim:
– firma J.M. Wendisch
– firma A. Leetz
– firma L. Dammann & Kordes
– księgarnia muzyczna E. Lambeck
Wiele cennych informacji podanych jest w przejrzystej formie tabel dotyczących między innymi stratyfikacji zawodowej, stratyfikacji majątkowej, liczby rodzin i czeladzi w kamienicach, właścicieli kamienic oraz numeracji XIX-wiecznej i współczesnej.
Opracowanie wzbogacają liczne ryciny i mapy.
Książka jest godna polecenia każdemu miłośnikowi Torunia i badaczowi jego przeszłości.
