Next Page
Juliusz Raczkowski
Monumentalne zespoły Kolegium Apostolskiego na terenie dawnego państwa zakonnego w Prusach
Wydawnictwo „Bernardinum”
Pelplin 2013
Sygnatura SIRr XXXIIIb/161
Dr hab. Juliusz Raczkowski jest pracownikiem naukowym Wydziału Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Monografia „Monumentalne zespoły Kolegium Apostolskiego na terenie dawnego państwa zakonnego w Prusach” jest rozszerzoną wersją jego dysertacji doktorskiej.
Przedmiotem rozprawy jest sztuka sakralna, a ściślej rzeźba sakralna w Państwie Zakonu Krzyżackiego.
Autor poddał analizie pruskie Kolegia Apostolskie, które były fenomenem ideowo-artystycznym epoki średniowiecza.
Kolegium Apostolskie tworzył rzeźbiarski zespół przfilarowy lub przyścienny cyklu figur apostołów.
Każdy taki zespół niósł ze sobą konkretną kościelną ideologię i symbolikę.
Znanych jest sześć pruskich Kolegiów Apostolskich w Malborku, Chełmnie, Królewcu, Elblągu i dwa w Brodnicy.
Niestety w wielu przypadkach znane są już tylko z fotografii.
Rozprawa podzielona została na osiem rozdziałów:
- Zarys problematyki badawczej
- Geneza obrazowa i pierwotna funkcja monumentalnego Kolegium Apostolskiego w obrębie wnętrza świątyni
- Kolegium Apostolskie w Malborku w służbie ideologii władzy
- Kolegium Apostolskie w katedrze Królewieckiej – między teologią a ostentacją
- XIV-wieczne realizacje brodnickie i ich związek z przebudowa kościoła w Malborku
- Kolegium Apostolskie w farze chełmińskiej jako przykład nowej semantyki
- Monumentalne Kolegium Apostolskie w rzexbie snycerskiej państwa zakonnego na przełomie XIV i XV wieku
- Recepcja typu monumentalnego Kolegium Apostolskiego w malarstwie ściennym w Prusach
Całość dopełnia „Katalog rzeźbiarskich zespołów Kolegium Apostolskiego z terenu państwa zakonnego w Prusach”.
Wojciech Wilkowski
Krzyżacka polityka osadnicza i lokacyjna
w ziemi świeckiej, człuchowskiej i tucholskiej
Świecie 2015
Sygnatura VIb/4-46
Monografia Wojciecha Wilkowskiego jest pokłosiem jego pracy magisterskiej obronionej na Uniwersytecie Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy.
Recenzentem opracowania jest prof. dr hab. Maksymilian Grzegorz.
Autor podjął się zadania syntetycznego ujęcia krzyżackiej polityki osadniczej i lokacyjnej na Pomorzu Gdańskim.
W tym celu konieczne było odtworzenie sieci osadniczej w czasach zakonnych i obowiązującego wówczas stanu prawnego.
Wojciech Wilkowski omówił również przyczyny i skutki akcji lokacyjnej, wyjaśnił politykę Zakonu wobec posiadaczy wsi, przedstawił rozkład zaludnienia.
Autor poświecił wiele miejsca lokacyjnym przekształceniom osad prawa polskiego na osady prawa chełmińskiego (odmiany niemieckiego prawa magdeburskiego).
Rozprawa składa się z czterech rozdziałów:
- Przemiany prawne i gospodarcze w południowych i południowo-zachodnich komturstwach Pomorza Gdańskiego
- Prawo polskie i niemieckie na Pomorzu Gdańskim
- Sieć osadnicza i sytuacja prawna osad w komturstwach południowych i południowo-zachodnich Pomorza Gdańskiego
- Lokacje miast
Do książki dołączona jest mapa „Sieć osadnicza komturstw świeckiego, człuchowskiego i tucholskiego w latach 1309-1454”.
Cezary Kardasz
Rynek kredytu pieniężnego w miastach południowego pobrzeża Bałtyku w późnym średniowieczu
(Greifswald, Gdańsk, Elbląg, Toruń, Rewel)
Roczniki Towarzystwa Naukowego w Toruniu
Rocznik 94, zeszyt 2
Toruń 2013
Sygnatura SIRr XV/47
Późne średniowiecze jest okresem, kiedy ważnym elementem gospodarki miast stał się rynek kredytowy.
Również w miastach nadbałtyckich proces inwestowania i lokowania kapitału wciągnął prawie wszystkie grupy społeczne – wielkich kupców dalekosiężnych, drobnych kupców, kramarzy, rzemieślników, kobiety i dzieci, duchownych i instytucje kościelne, władze miejskie.
Najpopularniejszą formą transakcji finansowych było kupno rent.
Podstawowym źródłem historycznych wiadomości o rynku pieniężnym są zachowane w archiwach księgi długów i księgi rentowe, które prowadziły kancelarie miejskie.
Cezary Kardasz omówił w swojej dysertacji formalno-prawny aspekt funkcjonowania rynku kredytowego, jego społeczny zasięg, wysokość obrotów, oprocentowanie i wielkości transakcji.
Sytuacja na rynku kredytowym była bardzo czułym barometrem koniunktury gospodarczej i położenia ekonomicznego poszczególnych miast.
Rozprawę uzupełnia przeszło setka tabel i wykresów.
