Next Page
Rafał Kubicki
Zakony mendykanckie w Prusach Krzyżackich i Królewskich od XIII do połowy XVI wieku
Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
Gdańsk 2018
Sygnatura SIRr VIb/4-57
Dr hab. Rafał Kubicki, profesor Uniwersytetu Gdańskiego jest historykiem mediewistą.
Jest specjalistą w zakresie historii Kościoła w średniowieczu i epoce nowożytnej, historii kasat klasztorów w XIX wieku, dziejów społeczno-gospodarczych państwa krzyżackiego, historii mieszczaństwa późnośredniowiecznego, dziejów struktur wiejskich w średniowieczu i w okresie nowożytnym.
Rozprawa „Zakony mendykanckie w Prusach Krzyżackich i Królewskich od XIII do połowy XVI wieku” jest całościowym spojrzeniem na funkcjonowanie zakonów żebraczych.
Autor ukazuje ich znaczenie w społeczeństwie, realizowane przez mendykantów funkcje w życiu religijnym społeczności miejskich, organizację w ramach struktur Kościoła.
Czytając o zakonach żebraczych poznamy przeszłość Dominikanów, Franciszkanów, Obserwantów, Augustianów eremitów oraz Karmelitów.
Monografia została podzielona na pięć części.
Rozdział 1 – Fundacje klasztorów i ich uposażenie
Rozdział 2 – Zarys podstaw organizacyjnych i warunków funkcjonowania klasztorów
Rozdział 3 – Grupy kierownicze w klasztorach
Rozdział 4 – Peryferyjność w ramach struktur zakonnych i jej skutki
Rozdział 5 – Rola mendykantów w życiu kościelnym i społecznym
Paweł A. Jeziorski
Proskrypcja i banicja w miastach pruskich późnego średniowiecza
Wydawca: Instytut Historii PAN
Warszawa 2017
Sygnatura SIRr VIb/4-56
Dr hab. Paweł A. Jeziorski jest historykiem mediewistą, pracownikiem Instytutu Historii PAN – Pracowni Historii Pomorza i Krajów Bałtyckich w Toruniu.
W Książnicy Kopernikańskiej dostępne są jego najważniejsze książki:
– Margines społeczny w dużych miastach Prus i Inflant w późnym średniowieczu i wczesnych czasach nowożytnych, Toruń 2009
– Proskrypcja i banicja w miastach pruskich późnego średniowiecza, Warszawa 2017
Przedmiotem polecanej książki są występujące w niemieckim prawie miejskim późnego średniowiecza instytucje proskrypcji i banicji.
Źródłem do badania tego zagadnienia są miejskie księgi sadowe – rejestry proskrybowanych i banitów.
Proskrypcja była formą przymusu administracyjnego, natomiast banicja to kara.
Autor przeanalizował księgi sadowe miast pruskich: Braniewa, Chełmna, Nowego Miasta Torunia, Starego Miasta Braniewa, Bartoszyc.
Miasta te rządziły się prawem chełmińskim lub lubeckim.
Rozprawa została podzielona na dwie części.
W części pierwszej:
– omówiono różnice miedzy proskrypcją i banicją
– omówiono zachowane pruskie rejestry proskrybowanych
– przedstawiono analizę przydatności tych źródeł dla badań nad społeczeństwem i przestępczością późnośredniowiecznych miast
– omówiono sposoby uwalniania się od proskrypcji i banicji
Część druga to krytyczna edycja źródłowa elbląskiego rejestru sądowego z okresu od połowy XIV do połowy XVI wieku.
Michał Kurkowski
Ryte i malowane dekoracje maswerkowe w architekturze średniowiecznej na terytorium ziemi chełmińskiej
studium typologiczno-formalne
Tom 1-2
Wydawcy:
Muzeum Okręgowe w Toruniu
Towarzystwo Naukowe w Toruniu
Toruń 2017
Sygnatura SIRr XXXIIIb/169
Dr Michał Kurkowski Jest absolwentem Wydziału Sztuk Pięknych UMK w Toruniu.
Prowadzi badania nad sztuką średniowieczną i detalem architektonicznym na obszarze Państwa Zakonu Krzyżackiego.
Jego praca doktorska „Ryte i malowane dekoracje maswerkowe w architekturze średniowiecznej na terytorium ziemi chełmińskiej” zdobyła nagrodę Stowarzyszenia Historyków Sztuki im. ks. prof. dr Szczęsnego Dettloffa.
Przedmiotem rozprawy są dekoracje fasad i elewacji ceglanych budowli, które są charakterystycznym zjawiskiem dla obszaru Prus.
Przedstawiono definicję pojęcia maswerku, jego rodowód zakres terytorialny występowania.
Opisano cechy maswerków rytych i malowanych.
Wspomniano nawet o innych technikach wykonywania maswerku, które nie występowały na ziemi chełmińskiej.
Autor przedstawił pochodzenie i rozwój maswerku na ziemi chełmińskiej.
Scharakteryzował stosowane motywy dekoracyjne.
Omówił materiał, technikę i kolorystykę maswerków.
Wskazał na miejsca eksponowania maswerków.
Porównał ewolucje maswerku na ziemi chełmińskiej i na innych ziemiach państwa krzyżackiego.
Przemiany rytów maswerkowych zostały ukazane nie tylko z perspektywy lokalnej, ale też przedstawione na szerokim tle architektury europejskiej.
Autor zinwentaryzował zachowane ryty maswerkowe.
Dekoracje maswerkowe w średniowiecznej architekturze ziemi chełmińskiej zostały opracowane naukowo, uporządkowane i skatalogowane.
Uwzględniono wszystkie obiekty sakralne i świeckie.
Każdy obiekt został sfotografowany.
Poddano analizie rysunek, technikę wykonania i kolorystykę maswerków rytych i malowanych.
Przy każdym obiekcie umieszczono opis analityczno-inwentaryzatorski.
Podano też informację o wykonanych na obiekcie pracach konserwatorskich.
W ten sposób powstał obszerny „Katalog” stanowiący niezastąpiony materiał dokumentacyjny dla teoretyków i praktyków zajmujących się ochroną sztuki.
