Next Page
Bogusz Wasik
Budownictwo zamkowe na ziemi chełmińskiej
(od XIII do XV wieku)
Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika
Toruń 2016
Sygnatura SIRr XXXIIIb/163
Dr Bogusz Wasik jest absolwentem zarówno konserwatorstwa jak i archeologi.
Uczestniczył w wielu badaniach archeologicznych w Polsce i za granicą.
Specjalizuje się w tematyce kastellogicznej, architekturze zamków krzyżackich, historii technik budowlanych.
Książka „Budownictwo zamkowe na ziemi chełmińskiej (od XIII do XV wieku)” jest rozszerzoną wersją jego dysertacji doktorskiej.
Rozprawa poświęcona jest analizie procesu budowlanego i związanych z nim technik.
Autor bada murowane zamki należące do zakonu krzyżackiego jak i te, które były siedzibami biskupów i kapituły diecezji chełmińskiej.
Ziemia chełmińska wyróżnia się dużym zagęszczeniem sieci zamków.
Monografia dotyczy 16 zamków: Bierzgłowo, Bratian, Brodnica, Golub, Grudziądz, Kowalewo Pomorskie, Lipienek, Papowo Biskupie, Pokrzywno, Radzyń Chełmiński, Rogóźno, Starogród, Toruń, Lubawa, Wąbrzeźno i Kurzętnik.
Książka dzieli się na dziewięć rozdziałów:
- Zagadnienia wstępne – tematyka, metoda, zakres chronologiczny
- Dzieje zainteresowań i stan badań nad zamkami ziemi chełmińskiej
- Lokalizacja i wybór miejsca pod budowę zamków na ziemi chełmińskiej
- Zagadnienia związane z projektowaniem
- Prace ziemne
- Materiały budowlane
- Konstrukcje murów
- Charakterystyka wybranych elementów architektury
- Dzieje budowy i rozplanowanie zamków na ziemi chełmińskiej
- Podsumowanie
Zakon budował swoje zamki z rozmachem, z ogromnym nakładem pracy i środków.
Zamki następnie rozbudowywano przez całe dziesięciolecia.
Autor podzielił budownictwo zamkowe na ziemi chełmińskiej na kilka okresów:
- okres budowy warowni drewniano-ziemnych (2.-3. ćwierć XIII w.)
- okres zastępowania zamków drewnianych murowanymi (2. połowa XIII w.)
- okres zaadoptowywania zamku typu kasztelowego (lata 80-te XIII w. – 1. ćwierć XIV w.)
- okres „klasycznych” zamków kasztelowych (2. ćwierć XIV w.)
- okres rozbudów i modernizacji fortyfikacji (2. połowa XIV – 1. połowa XV w.)
Książka zawiera bardzo dużo planów, rycin, fotografii.
Bajki i legendy powiatu toruńskiego
czyli Podtoruńskie czary-mary
Redakcja: Malwina Rouba
Starostwo Powiatowe w Toruniu
Toruń 2015
Sygnatura SIRr XXXIIb/86
„Bajki i legendy powiatu toruńskiego” są zbiorem baśni i podań z okolic Torunia.
Należą one do tradycji Chełmży, Łysomic, Łubianki, Złejwsi Wielkiej, Wielkiej Nieszawki, Obrowa i Czernikowa.
Książka powstała przy udziale dorosłych i dzieci.
Autorami legend są: Dariusz Łubkowski, Martyna Szymańska, Danuta Syryczeńska, Grażyna Kasprowicz, Dariusz Chrobak, Stanisław Giziński, Małgorzata Bartosińska, Magdalena Janowska, Alina Nalazek, Beata Bartosińska, Anita Malec, Elżbieta Żeglarska, Natalia Sikorska, Patrycja Bida, Sandra Sadowska, Marcin Seroczyński, Bronisława Duszyńska, Dominika Murawska, Marek Pawłowski.
Wiele osób przekazało własne materiały do napisania legend, wiele innych gromadziło materiały do legend.
Dzieci i młodzież wykonały ilustracje do książki na podstawie usłyszanych legend.
Byli to uczestnicy konkursu plastycznego „Mieszkam w ciekawym miejscu – bajki i legendy powiatu toruńskiego”.
Na konkurs spłynęło ponad 1000 przepięknych rysunków.
Koncepcję książki obmyśliła, część legend napisała, pozostałe opracowała i zredagowała Malwina Rouba.
Książka jest bardzo kolorowa.
Zawiera następujące bajki i legendy:
- Bajka ze Złotorii
- O kapitanie z Lubicza
- Jak powstało Czernikowo
- Biała Dama z bierzgłowskiego zamku
- Legenda o browińskim herbie
- Legenda o Szerokopasie
- Jak powstała nazwa jeziora Grodno
- Legenda o Czyrzniku
- O zbójcy Płotku z Zielonej Puszczy
- Drzewa
- Legenda o słomowskim parku
- Zaklęte spojrzenie
- Weronika i Wojciech
- O skarbie ukrytym w kryptach
- O czapraku Kara Mustafy
- O uratowaniu Chełmży przez kobiety
- Dobrzejewice czy Lipki?
- Krzyżacka legenda
- Legenda o Madeju z Szembekowa
- O Krzywoustym z Brzozówki i Bazylim z Krobi
- Legenda o nieszczęśliwej Emmie
- O pochodzeniu nazwy Zławieś Wielka
- O śpiących rycerzach łążyńskich
- Legenda o turznieńskim pręgierzu
- Legenda o zasypanej złotej karocy
- Legenda o zatopionym kościele
- O lubickim karczmarzu
- O babie, co czary rzucała
- Ojciec chrzestny
- Zaginione kaplice
- O przyrodzie przy Wilczym Młynie
- O złodzieju przyłapanym u Treibera
- Żalosięboże
- Historia chełmżyńskiego kubka
- Błogosławiona Juta – siostra ubogich
- Jak święta Rozalia zarazę pokonała
- Pierwsze pouczenie z Młyńca
- Uwolnienie królewskiej Estery
30 lat działalności Koła Miłośników Dziejów Grudziądza
(24 IX 1986 – 31 VI 2016)
V Księga pamiątkowa
red.: Janusz Hinz, Marcin Maryniak, Tadeusz Rauchfleisz
Wydawcy:
Koło Miłośników Dziejów Grudziądza
„Centrum” Spółdzielni Mieszkaniowej
Grudziądz 2016
Sygnatura SIRr VIII/Gr-41c
Koło Miłośników Dziejów Grudziądza powstało 24 września 1986 roku na spotkaniu w klubie „Pinokio”.
Jego głównym zadaniem jest od tamtej pory popularyzacja dziejów Grudziądza i regionu grudziądzkiego.
KMDG organizuje odczyty, wieczory wspomnień, spotkania autorskie, sesje popularno-naukowe.
„V Księga Pamiątkowa” Koła Miłośników Dziejów Grudziądza obejmuje lata 2011-2016.
Imponuje lista odczytów z tych lat, wykaz opublikowanych wydawnictw, obszerna bibliografia zawartości Biuletynów KMDG.
Publikacje Koła Miłośników Dziejów Grudziądza są dostępne również w internecie na stronie http://kmdg.grudziadz.pl/
W księdze pamiątkowej znalazło się szereg ciekawych artykułów:
- Jerzy Krzyś – Prawdziwi miłośnicy Grudziądza
- Stanisław Poręba – Nasze tradycje. Z dziejów Koła Historycznego w Grudziądzu
- Stanisław Poręba – Kilka słów o środowisku dziennikarskim w Grudziądzu – sprzed 1939 r.
- Stanisław Poręba – 7000 lat nadania praw miejskich. Grudziądz 1291-1991
- Stanisław Poręba – Poczet 50-ciu zasłużonych Grudziądzan 1291-1991
- Stanisław Poręba – Druk ulotny z 19 stycznia 1920 r.
- Stanisław Poręba – Jak dawniej w Grudziądzu wybierano posłów i senatorów?
- Jerzy Krzyś – Grudziądz w 1772 roku
- Konstanty Ossowski – Trynka w Grudziądzu – jej historia i znaczenie
- Edwin Brzostowski, Eugeniusz Chmielewski – Cmentarze grudziądzkie zarys dziejów
- Jerzy Krzyś – Przyczynki do życiorysu ks. Władysława Łęgi
- Stanisław Poręba – Grudziądz 1291-1991
- Stanisław Poręba – Mały poczet zasłużonych Grudziądzan
Miłośnikom Grudziądza i pasjonatom jego historii życzymy kolejnych 30 lat owocnej działalności.
