Walenty Fiałek – drukarz, wydawca i bibliofil z Chełmna
Opublikowano w dniu
Walenty Fiałek był postacią nie tuzinkową, jednym z najwybitniejszych Polaków czasów zaborów.
Urodził się W Chwarznie na Kaszubach.
Jego ojciec był leśniczym w majątku rodziny Czarlińskich.
W 1868 roku w wieku 16 lat rozpoczął naukę zawodu w drukarni Ignacego Danielewskiego w Chełmnie.
Od 1871 roku przez 15 lat pracował jako zecer w Poznaniu.
W 1885 roku powrócił do Chełmna, gdzie odkupił od Jana Franciszka Tomaszewskiego drukarnię.
Walenty Fiałek prowadził drukarnię i wydawnictwo w pojedynkę.
Nie przeszkodziło mu to w ciągu 35 lat do 1919 roku wydac 200 tytułów w olbrzymich kilkunastotysięcznych nakładach.
Łącznie wydrukował kilka milionów egzemplarzy.
Wydawał literaturę popularną, książki dla ludu, kalendarze, śpiewniki, książki religijne, książki dla kobiet, książki dla dzieci i młodzieży.
O skali jego przedsiębiorstwa świadczy ponad 50 zachowanych w Książnicy Kopernikańskiej cenników i katalogów wydawnictwa Walentego Fiałka.
Książki jego były bardzo popularne.
Sprzedawał je na Pomorzu, w Wielkopolsce, na Śląsku, ale co ciekawe najwięcej w Westfalii.
W 1919 roku w wieku blisko 70 lat Walenty Fiałek sprzedał swoją drukarnię spółce „Nadwiślanin” licząc, ze uda się jej zrealizować swoje niespełnione marzenie o wydawaniu w Chełmnie gazety.
Wielka pasją Walentego Fiałka było kolekcjonerstwo.
Stworzył imponującą bibliotekę składającą się z prawie 4000 druków.
Były to rzadkie wydawnictwa chełmińskie, pelplińskie, toruńskie, gdańskie, kaszubskie i mazurskie.
Oprócz książek zgromadził też wiele listów i rękopisów.
W skład jego kolekcji weszło również kilkaset starodruków.
Po śmierci Walentego Fiałka jego kolekcję zakupiło w całości Pomorskie Starostwo Krajowe i przekazało Towarzystwu Naukowemu w Toruniu.
Obecnie jego kolekcja jako depozyt TNT przechowywana jest w Książnicy Kopernikańskiej.
Księgozbiór Walentego Fiałka został wpisany do Tomu V „Inwentarza księgozbioru Towarzystwa Naukowego w Toruniu”.
Kolekcja obejmuje sygnatury WF 1 – WF 3941.
Osobom zainteresowanym poszerzeniem swej wiedzy o Walentym Fiałku polecamy znajdujące się w Książnicy publikacje:
Marzanna Pieniążek
Walenty Fiałek – drukarz, wydawca, bibliofil pomorski
Chełmno 2002
Sygnatura SIRr IIIB. Fiałek Walenty
Helena Piskorska
Fiałek Walenty (1852-1932) [hasło]
Polski Słownik Biograficzny
Tom VI, s. 427
Sygnatura SIRi XVIa/1-t.5/6
Tadfeusz Pietrykowski
Walenty Fiałek
Senjor bibljofilów pomorskich
Toruń 1929
Sygnatura MAG 29089, MAG 234522
Eugeniusz Muszalski
Walenty Fiałek (1852-1932)
Wydawca, drukarz, bibliofil chełmiński
[w:] Dzieje Chełmna. Zarys monograficzny
s. 453-457
Sygnatura VIII/C-1b
Anna Kunicka
Szczepan Wierzchosławski
Zbiory rekopismienne Walentego Fiałka w Wojewódzkiej Bibliotece Publicznej – ksiąznicy Kopernikańskiej w Toruniu
Folia Toruniensia, T. 2-3/2002, s. 45-59
Sygnatura SIRr II/34z.2/3